Ιερά Μονή Αγίας Τριάδας στη Μελιταία

Η μονή βρίσκεται σε υψόμετρο 700 περ. μέτρων. Παλιότερα μόναζαν σ΄ αυτή μοναχοί από τα Μετέωρα, σήμερα όμως είναι εγκαταλειμμένη.

Πάνω από την κεντρική πύλη του εξωτερικού περιβόλου της μονής υπάρχει επιγραφή, σύμφωνα με την οποία τα κελιά καθώς και η πύλη η ίδια κατασκευάσθηκαν στις 26 Απριλίου του 1917 από τον ηγούμενο Αμφιλόχιο Παπαδημητρίου, που κατάγονταν από το Κροκύλιο της Λωρίδας. Στο κέντρο της μονής δεσπόζει το καθολικό της Αγίας Τριάδας, από το οποίο πήρε το όνομα και η μονή. Έχει ιστορική και αρχαιολογική Αξία. Είναι χτισμένο πάνω σε θεμέλια αρχαίου ναού και μάλιστα ακολουθεί την παλιά θεμελίωση και γι΄ αυτό παρουσιάζει ανισότητες ως προς το σχήμα του. Ο αρχιτεκτονικός του ρυθμός είναι σταυροειδής εγγεγραμμένος. Χρονολογικά ανήκει στη Mεταβυζαvτινή περίοδο και μάλλον χτίστηκε κατά τον 17° αι. μ.Χ.. Τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν είναι μέλη από αρχαίους ναούς και κτίρια και στο εσωτερικό υπάρχουν δύο εντυπωσιακοί κίονες. Εξωτερικά, στη βόρεια πλευρά, υπάρχει εντοιχισμένο ανάγλυφο που παριστάνει μάλλον τη θεά Κυβέλη.

Τελευταία έγινε συντήρηση αυτού του μνημείου από την Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και αποκαλύφτηκαν πολλές τοιχογραφίες.

Εκείνο όμως που κάνει ξεχωριστό το εκκλησάκι αυτό είναι η επιγραφή που αποτελεί τη βάση της Αγίας Τράπεζας. Πρόκειται για την (IG, IX 205) επιγραφή που αναφέρεται σε μια εδαφική διαφορά μεταξύ των πόλεων της Μελιταίας και της Πήρειας και χρονολογείται γύρω στο 213-209 π.Χ., αντίγραφο της σώζεται στους Δελφούς. Χάρη σ΄ αυτή την επιγραφή έγινε ευκολότερος ο εντοπισμός της αρχαίας Μελιταίας από τον Δανό Ussing στα μέσα του 19ου αι.